The Holy Poly: monogamie, polyamorie en vreemdgaan

Laat ik eerst eens beginnen met het verklaren van bovenstaande begrippen. Monogamie wil zeggen; het bewust kiezen voor en loyaal zijn aan één partner; de in onze maatschappij meest voorkomende en bekendste relatievorm. Polyamorie staat letterlijk voor een veelvoud aan liefde (poly = veel en amorie = liefde). Vreemdgaan wil zeggen dat er sprake is van een relatie of intimiteit met een ander persoon buiten de bestaande relatie om, zonder medeweten van de partner, dus stiekem.

En laat ik dan, voor ik verder ga met dit onderwerp, vooral duidelijk maken dat niets menselijks ons vreemd is. Mij dus ook niet. En dat ik als mens en therapeut geen oordeel heb over welke vorm van relateren of intimiteit dan ook. Met dit blog wil ik niemand het gevoel geven het wel of niet goed te doen maar wel aanzetten tot nadenken over relatievormen, verlangens en grenzen.

De veilige keuze

In een eerder blog schreef ik al over het ontstaan van monogamie en de onderliggende overtuiging dat we vooral in een monogame relatie veilig zouden zijn. Het aantal mensen wat vreemdgaat en de vraag of we van nature monogaam zijn, geven al aan dat we zelfs in een monogame relatie bevestigd door kerk of staat, ons ook niet altijd veilig weten.

Wat houdt veilig zijn dan in? We voelen ons veilig en geborgen wanneer we ons geliefd, gekoesterd, bemind, gezien en gehoord voelen door onze geliefden. Als er voor ons gezorgd wordt en wij zorgen voor anderen. De mate van ons geliefd, gekoesterd, bemind, gezien, gehoord en verzorgd voelen, meten we graag af aan de bewijzen die onze partner(s) in onze ogen daarvoor leveren. Wanneer onze partners bijvoorbeeld tijd voor ons maken, lekker voor ons koken, een attentie meebrengen, ons verhaal horen, ons troosten, met ons lachen, zijn dit allemaal bewijzen van veiligheid in ons geprogrammeerde en geconditioneerde brein. Elkaar het jawoord geven en daarbij uitspreken trouw te zijn tot aan de dood, levert een bewijs van geliefd en bemind zijn en doet ons dus veilig voelen. Je kunt je voorstellen dat wanneer onze geliefde iets stiekem doet zoals vreemdgaan, het ons geen veilig gevoel geeft.

Wetenschappelijk onderzoek

Na wat rondneuzen kwam ik op het volgende: een onderzoek naar vreemdgaan in ons eigen Holland. Psycholoog H. Noort onderzocht een groep van ruim 1600 dames en heren van de leeftijdsgroep twintig tot vijfenveertig. Wat blijkt? Vreemdgaan is iets wat een kwart van onze samenleving doet of wel eens heeft gedaan. Durex doet er met haar jaarlijkse onderzoek zelfs een schepje bovenop: bijna een derde van de bevolking, zegt zij. Vreemdgaan blijft lastig te onderzoeken en registreren daar een kenmerk is dat het stiekem gebeurt.

Polyamorie, open relateren en swingen wat is daar dan het verschil tussen? Wat ze alle drie gemeen hebben, is de consensus van alle betrokkenen. Daarmee wordt bedoeld dat alle betrokkenen op de hoogte zijn en toestemming geven om intiem te zijn en/of te relateren met anderen. Het verschil betreft vooral het al dan niet aanwezig zijn van een rangorde.

Hoe werkt dat dan?

Officieel staat polyamorie voor het hebben van twee of meer liefdesrelaties waar niet per definitie de ene relatie belangrijker is dan de andere. Wel kan het zo zijn dat in de ene relatie bijvoorbeeld een huis en hypotheek gedeeld worden en in een andere relatie een gezamenlijke interesse of hobby. De basis is liefde en daarin speelt rangorde geen rol.   Doordat er sprake is van meerdere relaties, is er meer liefde. Ook gaan polyamoristen ervan uit dat delen vermenigvuldigen is. Dit houdt in dat het goede van de ene relatie in de andere gebracht wordt, waardoor delen leidt tot een overvloed aan liefde.

Open relaties kenmerken zich wél door een bepaalde rangorde. Vaak is er een basisrelatie van waaruit geëxploreerd wordt. De basisrelatie staat hoger in de rangorde dan het tweede of derde contact. Dit uit zich vaak in afspraken die in de basisrelatie gemaakt worden zoals hoeveel tijd er besteed wordt aan de andere contacten of wat er wel of niet mag en kan worden uitgewisseld. De intentie van open relateren kan ook enkel en alleen intimiteit zijn en hoeft niet per definitie op liefde gebaseerd te zijn. Swingen is in mijn optiek een vorm van open relateren. Een stel heeft contacten (meestal seksueel) met 1 of meerdere andere stellen en spreekt onderling verlangens en grenzen uit en af.

Waarom is het zo aantrekkelijk?

Zo zijn er meerdere relatievormen en de vraag is wat er past bij jou en jouw geliefde(n). Vaak is er sprake van mengvormen en leeft men niet puur polyamoureus of open gerelateerd. Wanneer we kijken naar de veiligheid binnen monogame relaties en open/polyamoureuze relaties, heeft alles te maken met intentie en communicatie. Zelfs de intentie bij vreemdgaan kan een betere zijn dan we in eerste instantie doen vermoeden. Zo kan een reden tot vreemdgaan pure nieuwsgierigheid zijn naar intimiteit met een ander en bijna nooit om iemand pijn te doen. Uit schaamte of angst voor het verliezen van de ander handelen we stiekem en communiceren we op een manier die niet bijdraagt aan ons welzijn en dat van anderen.

Kortom, wanneer we onze intentie helder hebben (en daarmee bedoel ik hetgeen we willen bereiken met onze gedragingen) en open communiceren, creëren we veiligheid, blijven we in contact en voelen we ons gelukkiger (in onze relaties). Dit geldt voor alle relatievormen.

Kort over mij

Zelf leef ik polyamoureus en daarmee wil ik niet verkondigen dat het voor iedereen de meest passende relatievorm is of dat poly altijd zo “holy” is. Op dit moment in mijn leven past deze vorm bij mij en het willen leven vanuit overvloed. Andere lange periodes in mijn leven vond ik meer rust in een monogame relatie. Niets is in mijn optiek goed of fout, zolang de intentie helder en zuiver is er open gecommuniceerd wordt.

Wil jij jouw intentie helder hebben, je communicatie verbeteren of gewoon eens praten over alles wat je bezighoudt? Of wil je verdiepen, jezelf beter leren kennen of je persoonlijk verder ontwikkelen? Wil je je relatie verbeteren of samen praten over een andere vorm? Voel je welkom in mijn praktijk voor een gesprek van mens tot mens. Ik wil jou graag ontmoeten.